

Norman Davies urodził się w 1939 roku w Bolton (Lancashire) i kształcił się w Bolton School, Magdalen College w Oksfordzie, University of Sussex i na kilku uniwersytetach w kontynentalnej Europie, m.in. w Grenoble, Perugii i Krakowie. Te lata nauki nauczyły go spoglądać na sprawy z europejskiej perspektywy.
Jego wyjątkowe zainteresowanie Europą Środkową i Wschodnią było czymś niezwykłym wśród jego rówieśników. Zaczęło się w 1958 roku, gdy wraz z trzema kolegami po zakończeniu nauki wyruszył jeepem należącym wcześniej do armii amerykańskiej z Lancashire do Stambułu i z powrotem. Kolejne pełne przygód podróże jeszcze umocniły jego zainteresowania: Davies intensywnie uczył się rosyjskiego i skończył studia doktoranckie na Uniwersytecie Jagiellońskim.
W odróżnieniu od większości naukowców Davies rozpoczął swoją karierę od objęcia stanowiska nauczyciela. W ciągu czterech lat uczył w podstawówce, college’u, szkole dla dziewcząt oraz w St. Paul’s. Te doświadczenia pozwoliły mu udoskonalić umiejętności wykładowcy i nauczyciela, jak również opanować sztukę analizy i jasnej narracji.
***
Jako uczeń AJP Taylora i krewny znanego w Lancashire sportowca i nadawcy telewizyjnego, Davies od zawsze był obeznany ze światem mediów i wydawców. Jego kariera pisarska zaczęła się od książki „Orzeł biały, czerwona gwiazda" (1972), napisanej podczas stypendium w St. Anthony’s College. Dzięki BBC World Service Davies trafił do radia, a potem telewizji, gdzie komentował bieżące zagadnienia polityczne bloku wschodniego.
Kariera akademicka Daviesa skoncentrowana była wokół wydziału Studiów Słowiańskich i Wschodnioeuropejskich Uniwersytetu Londyńskiego, gdzie pracował jako wykładowca, starszy wykładowca i profesor zwyczajny. Jego trwająca ćwierć wieku współpraca z tą uczelnią wzbogacona była regularną współpracą z uczelniami za granicą, m.in. uniwersytetami Columbia, Mc Gill, Hokkaido, Stanforda, Harvarda, uniwersytetem w Adelajdzie i ANU w Canberrze. Został członkiem Akademii Brytyjskiej w 1997 roku.
Jego pobyt na uniwersytecie Stanforda był szczególnie bogaty w wydarzenia. Zaczął się od oferty sponsorowanego stanowiska wykładowcy, a skończył, gdy ta oferta została znienacka wycofana przed zatwierdzeniem jej przez radę uczelni. Decyzja uniwersytetu, sprzeczna z wcześniejszą jednogłośną rekomendacją Daviesa przez komitet badawczy uczelni, nie została uzasadniona przez kolejne miesiące, a ponieważ wszelkie odwołania od niej pozostały bezskuteczne, stała się w końcu przedmiotem długiego, lecz nierozstrzygniętego procesu sądowego. W końcu okazało się, że grupie bezimiennych krytyków nie spodobał się jeden z rozdziałów obsypanej nagrodami książki Daviesa „Boże igrzysko" (1981). Davies wspomina ten epizod ze stoickim spokojem, jako przykład akademickich uprzedzeń i ograniczeń umysłowych jak również losu, jaki spotyka każdego, kto atakuje utrwalone opinie i przesądy.
KSIĄŻKI I… KSIĄŻKI
Początkujący autor niczym się nie zrażał. Po upadku komunizmu „Boże igrzysko.Historia Polski" (ZNAK,1989) zostało wpisane przez Ministerstwo Edukacji jako lektura obowiązkowa dla studentów historii. „Europa. Rozprawa historyka z historią" (ZNAK, 1998) stała się nr 1 na liście bestsellerów w Wielkiej Brytanii, a „Wyspy. Historia" (ZNAK, 2003) potwierdziły obrazoburczą reputację Daviesa. „Mikrokosmos" (ZNAK, 2002) napisany we współpracy z Rogerem Moorhouse’em opowiada mało znaną historię środkowoeuropejskiego miasta Wrocławia, podczas gdy „Powstanie ’44" jest najlepszą jak dotąd pracą na temat Powstania Warszawskiego. Według autora książka „Europa walczy 1939-45. Nie takie proste zwycięstwo" (ZNAK, 2008) musiała spotkać się z krytyką i tak też się stało. Proces pisania i redakcji „Zaginionych królestw" (ZNAK, 2010) był długotrwały, jednak drobiazgowość wydawcy opłaciła się, ponieważ książka zebrała wiele bardzo pochlebnych recenzji.
W ciągu wielu lat pracy pisarskiej Norman Davies otrzymał wiele nagród i odznaczeń. W 2001 r. został uhonorowany Orderem św. Michała i św. Jerzego przez królową Elżbietę II za „dokonania na polu historii”, jak również otrzymał wiele polskich odznaczeń, w tym Order Odrodzenia Polski, Order Orła Białego i Order Zasługi Rzeczpospolitej Polskiej. Jest honorowym obywatelem wielu miast, w tym Wrocławia, jak również posiadaczem honorowych stopni naukowych. Niedawno przyznano mu tytuł Doktora Literatury uniwersytetu w Sussex. W 2000 r. nakładem Wydawnictwa ZNAK została wydana książka "Myśli wyszukane", która jest zbiorem dowcipnych, przenikliwych i błyskotliwych cytatów, pochodzących z książek i pism prof. Daviesa oraz udzielanych przez niego wywiadów.
***
Mimo że formalnie jest już na emeryturze, Norman Davies wciąż pisze, publikuje i wykłada. Gdy nie podróżuje, mieszka na zmianę w Oksfordzie i w Krakowie ze swoją żoną Marią. Mają dwóch synów, Daniela i Christiana. W latach 2000-2006 Davies zajmował stanowisko Supernumerary Fellow w Wolfson College w Oksfordzie, a w latach 2006-2008 Visiting Fellow w Clare Hall i Peterhouse uniwersytetu w Cambridge. Jest też pracownikiem katedry UNESCO do badań nad Przekładem i Komunikacją Międzykulturową i wykładowcą w Instytucie Orientalistyki w Krakowie. Od czasu do czasu wykłada też w Kolegium Europejskim w Natolinie. W 2011 roku powrócił do St. Antony’s College w Oksfordzie, gdzie piastuje stanowisko Honorary Fellow. W pierwszej połowie 2012 roku w poszukiwaniu odpoczynku i nowych doświadczeń udał się w podróż z cyklem wykładów i odwiedził takie kraje jak Zjednoczone Emiraty Arabskie, Malezja, Tasmania, Nowa Zelandia i Tahiti.